Kırım Tatar Teşkilatları Platformu istişare toplantısı 19 Kasım 2022 Cumartesi günü Eskişehir’de yapıldı. Toplantıda Rusya’nın Ukrayna’ya başlattığı saldırı sonrasında yaşanan gelişmeler ve Rusya genelinde ilân edilen seferberlik sonrasında işgal altındaki Vatan Kırım’daki son durumu hakkında görüş alış verişinde bulunuldu.
Toplantıya KTMM Başkan Yardımcısı İlmi Ümer; KTMM üyesi Doç. Dr. Gayana Yüksel; Kırım Tatar Millî Kurultayı Delegesi Zevcet Kurtumer; Eskişehir Odunpazarı Belediye Başkanı Av.Kazım Kurt; Eskişehir Tepebaşı Belediye Başkan Yardımcısı Metin Gündoğdu; DQTK Yönetim ve Denetim Kurulu Üyeleri Mükremin Şahin, Ümit Şilit, Celâl İçten, Evren Olcay ve Prof.Dr.Enver Aydoğan; KTMM Türkiye Temsilcisi ve Emel Kırım Vakfı Başkanı Zafer Karatay; Kırım Vakfı Başkanı Tuncer Kalkay; TURKSID Başkanı Ertan Baştuhan ile teşkilâtların temsilcileri ve teşkilâtlararası istişare toplantısı olarak koordine edilmesi sebebiyle kısıtlı sayıda davetli katıldı.
Kırım Tatar Teşkilatları Platformu çatısı altında bir araya gelen teşkilâtlardan 3 Vakıf, 31 Dernek ve 4 İnisiyatif grup olmak üzere toplamda 38 teşkilâtın katılmış olduğu toplantı 19 Kasım 2022 Eskişehir’de Park Dedeman Otel’de düzenlendi. Toplantı saat 13.30’da saygı duruşunun ardından milli marşların okunmasıyla başladı. Ardından Kırım Tatar Teşkilâtları Platformu Koordinatörü Ümit Şilit konuklara hoşgeldiniz diyerek açılış konuşmasını yaptı. Şilit şunları söyledi:
“İlk toplantısından itibaren çalışmalarını aynı şevk, heyecan ve sorumlulukla sürdüren platformumuzun çok değerli üyelerini saygıyla selamlıyor, toplantımızın hayırlara vesile olmasını şimdiden temenni ediyorum. Toplantımıza hoş geldiniz, şerefler verdiniz.
Türkiye’de kurulu Kırım Tatar Teşkilâtları 9 Haziran 2014’te Eskişehir’de, 8 Şubat 2015 tarihinde de Ankara’da yaptıkları Platform toplantılarında ilkelerimizi ilân ederek ortak çalışma alanlarının genel çerçevesini açık bir şekilde ortaya koymuşlardır.
Kırım’ın hukuksuz işgali sonrasında faaliyetlerini Kiev’e taşımak zorunda kalan Kırım Tatar Milli Meclisi’nin gücünü arttırarak her türlü desteğin verilmesini sağlamak amacıyla çalışmalarını Kırım ve diasporada sürdürmekte olan 184 Kırım Tatar Teşkilâtı’nın oluşturduğu “II. Dünya Kırım Tatar Kongresi”nin 1-2 Ağustos 2015 tarihleri arasında Ankara’da toplanmasını sağlayan en önemli faktör de Kırım Tatar Teşkilâtları Platformu olmuştur.
Bu arada Kırım Tatar Teşkilâtları Platformu’nu oluşturan teşkilâtlar 18 Mayıs 1944 Büyük Kırım Tatar Sürgünü’nü kapalı alanlarda düzenlenen konferansların ve anma etkinliklerinin dışına çıkarak Türkiye’de ilk defa toplu olarak açık alanlarda düzenledikleri büyük mitinglerle anmışlardır. Ayrıca çok sayıda panel, açık hava basın açıklaması, sempozyum ve tv programı düzenlemişlerdir.
Platformumuz üyesi teşkilâtlar Kırım’ın işgali neticesinde Kırım Tatarlarına ve millî kurumlarına yapılan saldırılara karşı yayınladıkları basın açıklamaları ve bildiriler yanında kamuoyuna, kamu kurumlarına, uluslararası kuruluşlara da sürekli olarak müracaatlarda bulunmuşlardır.
Rusya’nın 24 Şubat 2022 tarihinde Ukrayna’ya savaş başlatması karşısında “Türkiye’de yaşayan milyonlarca Kırım Tatarı adına bu savaşın bir an önce sonlandırılması dileğiyle Ukrayna’nın yanında olduğumuzu deklare ederek, dünya kamuoyunu bu felaket karşısında sessiz kalmamaya davet ettiğimizi” Rusya’nın Ukrayna’yı işgale başladığı ilk gün ilân etmiştik.
Bu kapsamda Türkiye’nin pek çok şehrinde farklı zamanlarda düzenlediğimiz mitingler, paneller, açık hava basın açıklamaları ve sempozyumlar ile Rusya’yı protesto ederek Ukrayna’nın yanında olmuştuk.
Savaşın başladığı ilk günden itibaren Ukrayna’yı terk etmek zorunda kalarak ülkemize sığınmak zorunda kalan başta Kırım Tatarları olmak üzere Ukraynalı sığınmacılara barınma, konaklama ve sağlık konularında destek vermek üzere platform üyesi olan ve olmayan teşkilâtlar tarafından kurulan komisyonlar çalışmalarını fedakârca sürdürmüşlerdir.
Savaş ilânından sonraki hafta başlayan sığınma talepleri ile ilgili olarak uluslararası göçmen, mülteci ve sığınmacılar konusunda Türkiye Cumhuriyeti’nin en yetkili kurumları olan T.C. Cumhurbaşkanlığı, T.C. Dışişleri Bakanlığı ve T.C. İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Başkanlığı ile gerekli irtibatlar kurulmuştur. Bu kapsamda yetkililer ile defalarca yüz yüze toplantılar gerçekleştirilmiştir. Göç İdaresi Başkanlığı’ndan alınan bilgi ve yönlendirmeler ile sığınmacı Kırım Tatarlarının yasal statülerini netleştirmek, sınır kapılarında karşılaşabilecekleri muhtemel sorunları çözmek ve Türkiye’deki konaklama, sağlık, gıda v.b. ihtiyaçlarının karşılanmasını sağlamak için çalışmalar yapılmıştır.
Bütün bu faaliyetleri yürüten teşkilâtlarımız hiçbir zaman çalışmalarının reklâmını yapmamış, taşıdıkları sorumluluk bilinci ile gerçekleştirilen çalışmaları değersizleştirmeye, platformumuzu ve teşkilâtlarımızı itibarsızlaştırmaya yönelik provokasyonlara fırsat vermeyerek görevlerini yerine getirmişlerdir.
Vatanımız Kırım’da ve bölgemizde olağanüstü bir durum söz konusudur. Ukrayna topraklarında devam eden bu savaş dünya üzerindeki tüm dengeleri değiştirmiştir. Sanki dünyadaki bütün problemler Vatanımız Kırım’a kilitlenmiş gibi. Herkesin Kırım’la ilgili bir hesabı var. Peki biz ne yapacağız? Bu toprakların asıl sahipleri kendi gelecekleri için ne diyecekler? Yok olmayı kabul mü edeceğiz, yoksa sarsılmaz bir iradeyle vatanımız, milletimiz, geleceğimiz için mücadele mi edeceğiz…
Biz diyoruz ki! Kırım bizim ebedî Vatanımızdır ve gelecekte de öyle olacaktır.
Türkiye’de yaşayan milyonlarca Kırım Tatarı olarak üzerimize düşen tarihi vazifeyi layıkıyla yerine getireceğiz.
Türkiye Cumhuriyeti Devleti bizim devletimizdir. Biz bu devlete kanımızla, canımızla bağlıyız. Birinci Dünya Savaşı’nda, Çanakkale’de, Sarıkamış’ta, Yemen’de ve Kurtuluş Savaşı’nda neredeyse şehit vermemiş Kırım Tatar ailesi yoktur. Biz bu devletin asli unsurlarıyız. Kırım meselesi millî bir meseledir. Kırım’ın yerli ve köklü halkı Kırım Tatarlarının hakları meselesi ve Kırım’ın statüsü bütün Türkiye’nin ve Türk Dünyası’nın meselesidir. Kırım Tatarları haklarını İnsan Hakları ve Uluslararası Hukuk normları çerçevesinde talep etmektedirler.
Hepimiz geleceğe güvenle bakabilmeliyiz. Geçmişi değil yeni günde neler söyleyeceğimizi düşünmeliyiz. Bugün yeni şeyler söyleme zamanı…
Ben kendi adıma birliğimizi ve beraberliğimizi bozacak; fitne ve fesata zemin hazırlayacak söylem ve tavırları reddediyorum. Bu tür insanlara itibar etmeyeceğiz.
Bugün burada yapacağımız istişareler ile Vatanımız Kırım’a yönelik hayırlı çalışmalara vesile olmaya devam edeceğiz. Bu vesile ile platformumuzu oluşturan teşkilâtlarımıza yaptıkları katkıları için şükranlarımı sunuyor, toplantımızın hayırlı olmasını temenni ediyorum.”
İki bölüm halinde düzenlenen toplantının ilk oturumunda güncel konular, savaşı başlaması ve Rusya’nın ilan ettiği seferberlik sonrasında Ukrayna ile Kırım’dan ayrılmak zorunda kalarak Türkiye’ye gelen sığınmacıların durumu hakkında bilgi alış verişinde bulunuldu.
İlk oturum Kırım Araştırmaları Ağı İnisiyatifi Koordinatörü ve Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi Dr. Öğretim Üyesi Filiz Tutku Aydın Bezikoğlu’nun Kırım Tatar halkının tarih boyunca göç süreci hakkında verdiği bilgiyle başladı. Ardından özellikle Kırım Tatar sığınmacıların yoğun olarak geldikleri kentlerdeki teşkilât başkanları ile savaşın başlamasının hemen ardından Türkiye’ye gelen sığınmacıların her türlü ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla hızlı bir şekilde oluşturulan ve o günden beri son derece özverili bir şekilde çalışan komisyon yetkilileri yapılan çalışmalar hakkında bilgi verdiler.
Kırım Derneği İstanbul Şube başkanı Celal İçten, Eskişehir Kırım Derneği Başkanı Ercan Bozkurt, Eskişehir Kırım Halk Bilim Araştırma Gençlik ve Spor Kulübü Derneği (EKHAD) Başkanı Recep Şen, Kırım Derneği Bursa Şubesi Başkan Yardımcısı Süleymen Gence, Kırım Derneği Ceyhan Şubesi adına Hasan Can Boydak, Bursa Tüm Tatar Türkleri Derneği Başkanı Şükrü Öner ve KTMM Türkiye Temsilcisi ve Emel Kırım Vakfı Başkanı Zafer Karatay’ın vermiş oldukları bilgiler sonrasında toplantıya ara verildi.
Toplantının ikinci oturumu Genel Başkanımız ve DQTK Yönetim Kurulu Üyesi Mükremin Şahin’in konuşmasıyla başladı. Şahin “Kırım Tatar Millî Hareketi”nin temel prensipleri, DQTK’nin günümüzdeki çalışmaları ve KTMM’nin son faaliyetleri hakkında genel olarak bilgi verdi. Yapılan her çalışmanın önemli olduğunu dile getiren Şahin bu kurumların yaptıkları çalışmaların eleştirilmesinin normal olduğunu ancak eleştirilerin yıkıcı değil yapıcı olmasının halkımızın geleceği açısın son derece önemli olduğunu ifade etti. Ardından söz alan KTMM üyesi Doç. Dr. Gayana Yüksel Kısaca kendisini tanıttıktan sonra Ukrayna’da yaşanmakta olan savaş hakkında bilgi verdi. Kırım Tatar Millî Hareketi’nin artık farklı bir döneme girdiğini dile getiren Yüksel bu savaş sürecinde yaptıkları çalışmalar için hem Türkiye Cumhuriyeti’ne hem de tüm Türk halkı ile diaspora temsilcilerine teşekkür etti.
Kırım Tatar Millî Kurultayı Delegesi Zevcet Kurtumer ise her türlü sıkıntı esnasında halkına yardım etmeye hazır böyle insanlar olduğunu görmekten çok mutlu olduğunu söyledi. Ayrıca sorunların her zaman olabileceğini ancak bunların müzakere ile birlik içinde çözülebileceğini ifade etti.
KTMM Başkan Yardımcısı İlmi Ümer’de birlik ve beraberliğin öneminden söz etti.
Toplantının son bölümünde katılan inisiyatif grupların kendilerini ve çalışma alanlarını tanıtmaları istendi. Şefika Gapıralı Kadın İnisiyatifi’ni Başkanı Necla Kalkay, Kırım Araştırmaları Ağı İnisiyatifi’ni koordinatörü Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi Dr. Öğretim Üyesi Filiz Tutku Aydın Bezikoğlu, Tuvğan Til İnternet Sitesi dil çalışmaları inisiyatifini koordinatörü Oya Deniz Çongar Şahin ve Genç Tatar İnisiyatifi’ni Kamil Can tanıttılar.
Ardından gazeteci/yazar Gönül Şamilkızı öncelikle her zaman hukuktan ve elbette haksızlığa uğrayanlardan yana olduğunu söyledi. Dolayısıyla Ukrayna ve Kırım Tatar halkının yanında olmasının çok doğal olduğunu dile getiren Şamilkızı yapılan çalışmalar ne kadar faydalı olursa olsun yeterince anlatılamamasının büyük sorun olduğunu belirterek sosyal medya kullanımının önemi üzerinde durdu.
Saat 18.30’a kadar süren toplantı sonrasında hazırlanan 7 maddelik bildiri yapılan müzakereler ve açık oylama sonrasında oybirliği ile kabul edildi.
"Kırım Tatar Teşkilatları Platformu'nun 19 Kasım 2022 Eskişehir Toplantısı Sonuç Bildirisi"ne buradan da ulaşabilirsiniz.
