Kırım Tatar Sürgününün 75. Yıl Dönümünde Türkiye'de YTB ve Kırım Tatar dernek ve vakıfları tarafından çok sayıda anma faaliyetleri gerçekleştirildi.
Bu faaliyetlerin başında, Kırım Tatarlarının vatanlarından sürgün edilişinin 75. Yılı 21 Mayıs 2019 günü Ankara'da Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı (YTB) ile Kırım Türkleri Kültür ve Yardımlaşma Derneği Genel Merkezi’nin birlikte düzenlediği resmî bir anma programı ile anıldı.
Ukrayna Enformasyon Politikası Bakan Vekili Emine Ceppar, Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Serdar Çam, Kırım Tatar Millî Meclisi ve Dünya Kırım Tatar Kongresi Başkanı Refat Çubarov’un da katıldığı Ankara'daki bu ilk resmî anma programına çok sayıda siyasetçi, bürokrat, büyükelçi, diplomatik misyon temsilcileri ve davetliler katıldı.
Kırım Marşı ve İstiklal Marşı'nın okunmasının ardından sürgünde hayatını kaybedenlerin anısına Kur'an-ı Kerim okunarak dualar edildi. Sürgünü anlatan belgesel gösterimi ve sürgün tanıklarının hatıralarını paylaşması ile devam eden programda, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın da telgrafı okundu.
Resmî anma programı çerçevesinde konuşmalarını yapan Emine Ceppar, Serdar Çam, Refat Çubarov ve Abdullah Eren sürgün üzerine duygu ve düşüncelerini aktardılar, konuşmaların ardından şiir ve müzik dinletisi, resim, fotoğraf ve kültürel değerler sergisi yapıldı. 1944'te Ayserez köyünden Özbekistan'a sürgün edilmiş olan sürgün tanığı Vait Muhtarov'un konuşması ve 75. yıl için hazırlanan sürgün belgeselinin gösterimi yapıldı.
18 Mayıs 1944 günü sürgünü yaşayan sürgün tanıklarıyla yapılan mülakatlara dayanarak, Ufuk Aykol tarafından yayına hazırlanan ve YTB tarafından Türkçe ve İngilizce olarak bastırılan 1944 Kırım Tatar Sürgünü - "Onlar da İnsandı" adlı belgesel kitap konuklara dağıtıldı.
Yine program kapsamında, Kırım Derneği Genel Merkezi tarafından düzenlenen Sürgünün 75. Yılı konulu Uluslararası Resim Yarışmasının kazananları açıklandı ve eserleri kamuoyuyla paylaşıldı. Ukrayna, Kırım, Romanya ve Türkiye’den yarışmacıların resim yarışmasına gönderdikleri resimler sergilendi.
Kırımlı fotoğrafçı Akim Seyitablayev'in fotoğraf arşivinden seçilen fotoğraflardan oluşan bir fotoğraf sergisi de katılımcılara sunuldu.
Aynı gün akşam YTB ve Kırım Derneği Genel Merkezi tarafından konuklar için bir iftar programı da gerçekleştirildi.
DİĞER ANMA PROGRAMLARI VE FAALİYETLERİ:
Kırım Tatarlarının vatanlarından sürgün edilişinin 75. yıldönümü ile ilgili olarak Kırım Derneği Genel Merkezi ve Türkiye’deki diğer Kırım Tatar sivil toplum kuruluşları bu yıl Türkiye’de çeşitli faaliyetler gerçekleştirilmiştir:
1-Kırım Türkleri Kültür ve Yardımlaşma Derneği Genel Merkezi
18 Mayıs 2019 Cumartesi günü saat 15.00'te Ankara-Ulus Heykel Meydanında anma toplantısı ve basın açıklaması yapıldı. Anma toplantısının ardından ikindi namazı öncesinde Hacıbayram Camiinde sürgün şehitlerinin ruhları için Kuran-ı Kerim okundu ve dualar yapıldı.
2-Kırım Türkleri Kültür ve Yardımlaşma Derneği İstanbul Şubesi
18 Mayıs 2019 Cumartesi günü saat14.00'te Beyazıt Meydanında anma toplantısı ve basın açıklaması yapıldı.
3-Eskişehir Kırım Derneği
18 Mayıs 2019 Cumartesi günü saat 18.00'de 18 Mayıs 1944 Sürgünü Anıtında (Zekeriya Canıgüroğlu Parkı-Eskişehir) anma toplantısı yapıldı.
4-Kırım Türkleri Kültür ve Yardımlaşma Derneği Kocaeli Şubesi
18 Mayıs 2019 Cumartesi günü saat14.00'te Derince Kent Meydanında (Derince/Kocaeli) anma toplantısı yapıldı.
5-Kırım Türkleri Kültür ve Yardımlaşma Derneği Çatalca Şubesi
18 Mayıs 2019 Cumartesi günü saat 19.00'da Kırım Anıtı önünde (İzzettin Mah.-Çatalca/İSTANBUL) anma toplantısı yapıldı.
6-Kırım Türkleri Kültür ve Yardımlaşma Derneği Gebze Şubesi
17 Mayıs 2019 Cuma günü saat 19.30'da Dernek Lokalinde (Gebze-Kocaeli) basın açıklaması ve anma toplantısı yapıldı. Ardından iftar programında Sürgün şehitleri için dualar edildi.
7-Kırım Türkleri Kültür ve Yardımlaşma Derneği Bursa Şubesi
18 Mayıs 2019 Cumartesi günü saat 15:00'te Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu Parkında (Yenimahalle, Yıldırım-Bursa) anma toplantısı yapıldı.
8-Emel Kırım Vakfı
17 Mayıs 2019 Cuma günü saat 20:00'de Defterdar İbrahim Paşa Camii Avlusunda (İstanbul) iftar programı düzenlendi ve sürgün şehitleri için dua edildi.
9-Kırım Türkleri Kültür ve Yardımlaşma Derneği Amasya Şubesi
18 Mayıs 2019 Cumartesi günü saat 21:00'de İhsaniye Mahallesi Mecidiye Camii-Amasya'da sürgün şehitleri için Mevlid-i Şerif okutuldu, dua edildi.
10-Kırım Türkleri Kültür ve Yardımlaşma Derneği Manavgat Şubesi
18 Mayıs 2019 Cumartesi günü saat 21.00'de Hasan Fehmi Boztepe Camii-Manavgat/Antalya'da sürgün şehitleri için Mevlid-i Şerif okutuldu, dua edildi.
11-Kırım Türkleri Kültür ve Yardımlaşma Derneği Aksaray Şubesi
17 Mayıs 2019 Cuma günü Sürgün Anıtına çiçek bırakılıp basın açıklaması yapıldıktan sonra saat 12.30'da Hamidiye Mah. Kırımlı Merkez Camii-Aksaray'da sürgün şehitleri için Mevlid-i Şerif okutuldu, dua edildi.
12-Düzce Kırım Derneği
15 Mayıs 2019 Çarşamba günü saat 20.00'de Salon Coşkun-Düzce'de iftar programı düzenlendi ve sürgün şehitleri için dua edildi.
13-Kırım Türkleri Kültür ve Yardımlaşma Derneği Bandırma Şubesi
18 Mayıs 2019 Cumartesi günü saat 20.00'de Etusta Restoran-Bandırma/Balıkesir'de iftar programı düzenlendi ve sürgün şehitleri için dua edildi.
14-Tüm Tatar Türkleri Dayanışma Derneği/Kırım Gelişim Vakfı
17 Mayıs 2019 Cuma günü saat 13:00'te Yanimahalle Camii-Bursa'da anma programı düzenlendi, sürgün şehitleri için dua edildi.
15-Kırım Türkleri Kültür ve Yardımlaşma Derneği Kırıkkale Şubesi
4 Mayıs 2019 Cumartesi günü Kırıkkale Çarşı Camiinde sürgün şehitleri için Mevlid-i şerif okutuldu, dua edildi.
16-Kırım Derneği İngiltere Temsilciliği
18 Mayıs 2019 Cumartesi günü saat 20.00'de Süleymaniye Camii-Londra/İngiltere'de iftar programı düzenlendi ve sürgün şehitleri için dua edildi.
17-Adana Kırım Türkleri Derneği
18 Mayıs 2019 Cumartesi günü saat 20.00'de Dernek binası-Adana'da iftar programı düzenlendi ve sürgün şehitleri için dua edildi.
18- Kırım Türkleri Kültür ve Yardımlaşma Derneği İstanbul Anadolu Yakası Şubesi
18 Mayıs 2019 Cumartesi günü saat 18.30’da Kadıköy Meydanı Atatürk Heykeli önünde anma toplantısı ve basın açıklaması yapıldı. Daha sonra da dernek merkezindeki iftarda sürgün şehitleri için dua edildi.
Kaynaklar: www.surgun.org
QHA
Fotoğraflar: QHA, TRT Haber, YTB, Kırım Derneği, www.haberturk.com, www.aksarayhaberleri.gen.tr, www.derinceekspres.org, Ömer Özel
21 Mayıs 2019 Salı günü Ankara'da YTB ve Kırım Derneği işbirliğiyle düzenlenen programın bütünü Kırım Haber Ajansının aşağıdaki videosundan izlenebilir.