Kırım Tatarlarının tarihî ana vatanı Kırım’ın 2014 yılında işgalinden bugüne işgalcilerin baskı ve zulümleri artarak devam etmektedir. Kırım’daki sözde emniyet ve yargı makamlarınca soydaşlarımıza yönelik baskı ve yıldırma uygulamalarına, millî varlıklarımızın tahrip ve talanı da eklenmiştir.

İşgalden sonra Kırım’daki müzelerde bulunan antik İskit Hazinesi, Ayvazovskiy Müzesi’ndeki çok değerli tablolar ve benzeri pek çok tarihi eser işgalcilerce Moskova’ya kaçırılmıştır.

Çarlık ve Sovyetler Birliği döneminde Kırım Tatarlarına ait camiler ve medreseler gibi pek çok eser zaten yok edilmişti. Bugün de Rusya Federasyonu, Kırım’da Kırım Tatarlarınca inşa edilmiş eserleri yok etmeye, Kırım’daki Türk-İslâm varlığının izlerini silmeye devam etmektedir.

AC4.3

Türk-İslâm saray mimarisinin en önemli eserlerinden sayılan Kırım Bahçesaray’daki Hansarayı’nda, Rusya Federasyonu tarafından başlatılan sözde restorasyon çalışmaları maskesiyle Kırım Hanlarının yüzlerce yıllık mekanı olmuş, işgale kadar da Millî Müze olarak hizmet vermiş olan Hansaray yok edilmekte, karakteristikleri ve eserin millî yapısı bilinçli olarak silinmeye çalışılmaktadır.

Hiçbir bilimsel yönteme dayanmadan, uzmanların ve halkın denetiminden uzak, Hansaray’a giriş yasaklanarak yürütülen bu sözde restorasyon işlerinde, Kırım’daki kardeşlerimizin tarafımıza ulaştırdıkları kısıtlı bilgilere göre; Saray avlusunda bulunan beş asırlık Han Camiinin bütün duvarları rutubet almış, duvarlarından kar ve yağmur suları akmakta, Sarayın çatılarındaki geleneksel Kırım Tatar kiremitleri yerine İspanyol kiremitleri kullanılmakta, en belirgin özelliklerinden biri olan ağaç malzemeler yerine betonarme malzemeler döşenmektedir. Caminin eski mihrap ve minberi su alarak kabarmış ve şişmiş; Sarayın duvarlarında yer alan sure, ayet ve dua yazılarının %70’i asitli malzeme kullanılarak silinmiş, üç asırlık ağaç malzemeler yerlerinden sökülmüş ve Saray duvarlarında çatlaklar oluşmuştur.

Kırım’da Rusya Federasyonu tarafından sinsice yürütülmekte olan tarihi yok etme çalışmalarının derhal durdurulması amacıyla konunun dünya kamuoyuna duyurulması önem arz etmektedir. Yürütülmekte olan yanlış ve maksatlı restorasyon işlerinden ötürü Rusya Federasyonunu kınayan tepki mesajlarınızla dünya tarihi mirasımız olan Hansaray’a sahip çıkmanızı dileriz.

Konuyla ilgili haberlerden seçmeler:

Çubarov: “Hansaray’ı yok edenler cezasını çekecek”

27 Aralık 2017 - KİEV (QHA)

Daha önce Avrupa Birliği, Hansaray’ın UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne dahil edilmesi için hibe ayırmıştı.

Kırım Tatar Milli Meclisi Başkanı, Ukrayna milletvekili Refat Çubarov, Rusya tarafından işgal edilen Kırım’ın Bahçesaray şehrinde bulunan ve Kırım Tatarlarının kültürel mirası olan Hansarayı yok eden kişilerin cezalandırılması gerektiğini ifade etti.

QHA muhabirinin aktarımına göre, Kiev’de, 27 Aralık tarihinde düzenlenen “Kırım 2014-2017: İşgal Edilen Kültür” konulu uluslararası konferansa katılan Refat Çubarov, “Günümüzde olup bitenler, daha önce hazırlanan temellere dayanarak gerçekleştiriliyor. 2011-2012 yıllarında Avrupa Birliği, Bahçesaray’daki Hansaray’ın UNESCO listesine dahil edilmesi ve restorasyonu için hibe ayırmıştı. 2014 yılında Hansaray UNESCO Dünya Mirası listesine dahil edilmesi gerekiyordu, ama Rus işgalciler bunu engelledi.” diye kaydetti.

Kırım’da UNESCO uzmanlarının Hansarayı ziyaret etmesi için her türlü çabanın gösterildiğini vurgulayan Çubarov, “UNESCO uzmanlarının Bahçesaray’ı ziyaret etmesi ve Rusya’nın işgali yasallaştırmak için kullanamayacağı bir format bulunması için her şey yapıldı. Özgünlük korunmadan her türlü müdahale suçtur. Bu, Kırım Tatar kültürünün, Hansaray’ın yok edilmesidir ve bununla ilişkisi olan herkes cezalandırılmalı.” diye devam etti.

UNESCO’nun işgal edilen Kırım’a misyon göndermeye hazırlandığını ekleyen Refat Çubarov, “Rusya, işgali yasallaştırmaya çalışarak bunun Rusya Dışişleri Bakanlığı üzerinden gerçekleştirilmesinde ısrar ediyor. Ukrayna’da, Kırım’daki tüm anıtlardaki durumu gözlemleme imkanımız yok ve günümüzde, Kırım’daki tüm anıtların yer alacağı bir liste hazırlamak istiyoruz.” dedi.

Daha önce Rusya tarafından işgal edilen Kırım’ın Bahçesaray şehrinde bulunan Hansaray’ın, işgalciler tarafından tahrip edildiği bildirilmişti. Konuyla ilgili açıklama yapan gazeteci Osman Paşayev, “Büyük Camii’nin tüm kiremitlerinin sökülmesinin (kiremitler yere atıldı ve Çufut Kale’ye götürülmesi planlanıyor) yanı sıra güya böcekler tarafından bozulduğu gerekçesiyle eski meşe ağacından yapılan kirişler kaldırıldı. Kirişler büyük ve kalındı. Her yerinde sağlam çiviler vardı. Kirişler mobil vinç ile kaldırılırken, binanın ön cephesindeki 18. yüzyıla ait duvar resimleri hasara uğradı. Dış taraftan duvarı Kärcher ile yıkadılar, bu yüzden duvarda çatlaklar oluştu ve tam girişte kapılar önündeki sıva duvarın taşlarına kadar döküldü, yani duvar örgüsü görünüyordu. Bu deliği aceleyle çimento ile kapattılar, duvarı modern alçı ve boya ile örttüler. Çeşmeleri Kärcher ile yıkadılar! Parçaları koptu, çeşmelerin yerini kapattılar ve şimdi modern boyayla beyaza boyuyorlar. Yekaterinskaya Milya (Katerina’nın Mili) anıtı da Kärcher ve oksalik asit kullanılarak yıkandı, tüm harfleri döküldü. Duvarlardaki tüm resimler acil şekilde işçiler tarafından düzeltiliyor! Restoratörlerden hiç söz edilmiyor” diye kaydetmişti.

Kırım Tatar Milli Meclisi (KTMM) Başkanı ve Ukrayna Milletvekili Refat Çubarov, Fransa'nın başkenti Paris’te düzenlenen UNESCO’nun 39'uncu Genel Konferansı çerçevesinde İsveç Milli Eğitim Bakanı, Yeşiller Partisi Başkanı Gustav Fridolin’le bir araya gelerek, Bahçesaray’da bulunan Hansaray’ın işgalciler tarafından yok edilmesi sürecini ele aldı.

QHA

Chubarov: Destroyers of Khan Palace in Crimea to be held responsible

Earlier, the European Union allocated a grant to prepare the Bakhchysarai Palace for inclusion in the UNESCO World Heritage List

SIMFEROPOL / AQMESCIT (QHA) -

According to the QHA correspondent, during the "Crimea 2014-2017: Annexed culture" International Conference, the Chairman of the Mejlis of the Crimean Tatar people Refat Chubarov stated that those who are destroying the Khan Palace in occupied Bakhchysarai should be held responsible for this.

“What is happening today being implemented on the basis, which was prepared in advance. In 2011-2012 the European Union allocated a grant to prepare the Bakhchysarai Palace for the UNESCO list. It had to be included in 2014, but the Russian invaders prevented this," Chubarov informed.

Chubarov noted that everything had been done in Crimea to ensure that UNESCO experts visited the Khan Palace in Bakhchysarai.

“We did everything for the UNESCO experts to visit Bakhchysarai, and found a format that made it impossible for the Russian Federation to legalize the occupation. Any intervention without preserving originality is a crime. This is the destruction of the Crimean Tatar culture, the Khan Palace, in particular. Those who are involved in this destruction must hold responsibility for this," Chubarov emphasized.

The Chairman of the Mejlis went on saying that UNESCO was ready to organize a commission that would go to the occupied Crimea.

“The Russian Federation insists that this to happen through the Russian Foreign Ministry, thereby attempting to legalize annexation. We in Ukraine do not have the ability to monitor the situation on all the sights in the Crimea, and we want to make a complete register of Crimean attractions now," Chubarov informed.

QHA reported that Khan Palace is being destroyed in Bakhchysarai. Khan Palace Museum was closed for 4 days under the far-fetched pretext and the guard was posted on all sides.

Source: QHA

Cultural genocide is observed in Crimea – Ablyalimova

Elmira Ablyalimova said that the annexation of the peninsula led to the destruction of the Khan's Palace

During the International Conference "Crimea 2014-2017: Annexed culture" ex-director of the Bakhchysarai Historical and Cultural Reserve Elmira Ablyalimova said that a cultural genocide is taking place in the occupied Crimea, the QHA correspondent reports.

"We are dealing with a cultural genocide. The Khan Palace is an object of world significance, the only example of the Crimean Tatar culture in the world. The complex includes more than two dozen objects. The Khan's Palace is not just a museum, but a symbol of statehood for the Crimean Tatars. The annexation of the Crimea led to the destruction of the Khan's palace, so we must draw the attention of the whole world and stop the invaders," she said.

Reference: the Khan Palace was founded in the 16th century during the reign of Sahib I Giray khan. The palace is part of the Bakhchysarai Historical and Cultural Reserve. The premises of the palace include a museum of history and culture of the Crimean Tatars, an art museum, an exhibition of cold steel and firearms.
Occupants brought the Khan Palace on the list of cultural heritage sites of federal significance in October 2015.

Earlier, QHA informed that the occupiers are destroying the Khan Palace in Bakhchysarai. The Khan Palace Museum has been closed for 4 days under the pretext of preparation to centenary, the guard was posted from all sides as well.

Source: QHA

hansaray1

Tarihi miras Hansaray'ın son hali Rus vahşetini gözler önüne seriyor

İşgal altındaki Kırım'da, Kırım Tatar saray mimarisinin dünyadaki tek örneği olan Hansaray'ın son hali yürekleri burktu.

Kırım Tatarlarının milli müzesi olan Hansaray'ın restorasyon bahanesiyle işgalci Rusya tarafından acımasız biçimde talan edildiğini daha önce QHA olarak duyurmuştuk. Kırım Tatar aktivist Edem Dudakov'un gizlice, Hansaray'ın son durumuna dair çektiği fotoğraflar, Rusya'nın restorasyon adı altında tarihi mirasa nasıl zarar verdiğini bir kez daha gözler önüne serdi.

Kırım Tatar aktivist Edem Dudakov'un tespitlerine göre: -Hansaray'da bulunan Han Camii'nin içi rutubet kaplamış. Duvarlarından kar ve yağmur suyu akıyor.
-Çatılardaki geleneksel Kırım Tatar kiremitleri İspanyol kiremitleri ile değiştiriliyor.
-Hansaray'ın belirgin özelliği olan ağaç/ahşap malzemeler betonarme malzemeler ile değiştiriliyor.
-Eski mihrap ve minber, su aldığından şişmiş ve kabarmış.
-Duvarlarda yer alan ve hat sanatının önemli örnekleri olan eski yazıların %70'i silinmiş.
-Hansaray'ın dış duvarlarında çatlaklar ortaya çıkmış.
-300 yıllık ağaç ve ahşap malzemeleri yerlerinden çıkartarak parçaladılar.

Kaynak: QHA

İşgalciler Hansaray'ı yok ediyor

BAHÇESARAY (QHA) - 30 Ekim 2017

Hansaray güya kuruluşunun 100. yıldönümü gerekçesiyle 4 gün için ziyarete kapatıldı.

Rusya tarafından işgal edilen Kırım’ın Bahçesaray şehrinde bulunan Hansaray, işgalciler tarafından tahrip ediliyor.

Konuyla ilgili kişisel Facebook sayfasında açıklama yapan gazeteci Osman Paşayev, işgalcilerin güya 100. yıldönümü hazırlıkları gerekçesiyle Hansaray’ı 4 gün için ziyarete kapattığını ve her tarafına güvenlik yerleştirildiğini aktardı.

Paşayev, “Büyük Camii’nin tüm kiremitlerinin sökülmesinin (kiremitler yere atıldı ve Çufut Kale’ye götürülmesi planlanıyor) yanı sıra güya böcekler tarafından bozulduğu gerekçesiyle eski meşe ağacından yapılan kirişler kaldırıldı. Kirişler büyük ve kalındı. Her yerinde sağlam çiviler vardı. Kirişler mobil vinç ile kaldırılırken, binanın ön cephesindeki 18. yüzyıla ait duvar resimleri hasara uğradı. Dış taraftan duvarı Kärcher ile yıkadılar, bu yüzden duvarda çatlaklar oluştu ve tam girişte kapılar önündeki sıva duvarın taşlarına kadar döküldü, yani duvar örgüsü görünüyordu. Bu deliği aceleyle çimento ile kapattılar, duvarı modern alçı ve boya ile örttüler. Çeşmeleri Kärcher ile yıkadılar! Parçaları koptu, çeşmelerin yerini kapattılar ve şimdi modern boyayla beyaza boyuyorlar. Yekaterinskaya Milya (Katerina’nın Mili) anıtı da Kärcher ve oksalik asit kullanılarak yıkandı, tüm harfleri döküldü. Duvarlardaki tüm resimler acil şekilde işçiler tarafından düzeltiliyor! Restoratörlerden hiç söz edilmiyor” diye kaydetti.

Bunun dışında Osman Paşayev, Hansaray’ın, bir kısmı üzerinde inşa edilmesi planlanan metal çatı gibi bir “yeni yapıdan” dolayı yıkılabileceğini ifade etti.

Geçtiğimiz günlerde Rusya tarafından işgal edilen Kırım’daki sözde devlet kaydı ve kadastro komitesinin, Bahçesaray şehrinde Hansarayı’na bağlı 32 tesisin mülkiyet hakkını kayda geçirdiği bildirilmişti.

2016 yılında Ukrayna Kültür Bakanlığı, Kırım’daki işgalci yönetim ve bilinmeyen bir şirket tarafından Bahçesaray Tarih ve Kültür Milli Parkı’nda yakında hayata geçirilmeye başlaması gereken bir inşaat projesinin hazırlanmasına ilişkin bilgilere ulaştığını açıklamıştı. Söz konusu projenin hayata geçirilmesinin, restorasyon çalışmaları yapmaya izni olmayan kuruluşların katılımıyla gerçekleştirildiği ifade edildi.

Proje, Hansaray’ın üzerinde 6 ayağa dayanan metal bir sundurmanın inşa edilmesini öngörüyor. Elde edilen son verilere göre ayaklardan biri haremin olduğu binanın çatısına dayanacak. Söz konusu durumu yorumlayan proje hazırlayıcıları, ayağı biraz yana çekeceklerini ifade etse de bu tür eylemler ve değişikliklerin kültür mirasının tamamen yok edilmesine yol açabileceği düşünülüyor.

Bilindiği gibi Ukrayna'ya ait yarımadanın Rusya tarafından yasa dışı işgali yüzünden Hansaray, UNESCO listesine dahil edilemedi. Kırım’ın işgal edilmesinden sonra sözde yönetim, kamuoyunun fikrini dikkate almadan, UNESCO’nun dikkate aldığı Hansaray’nın tampon bölgesini yok etmeye girişti. Kültürel mirasın bu şekilde yok edilmesinin Kırım Tatar tarihinin yok edilmesine de neden olduğu açıkça görülüyor. İşgalciler kasten bu yönde politika izliyor.

İşgalci yönetim Kırım Tatar kültür mirasını yok ediyor

9 Aralık 2016 - KİEV (QHA)

Kırım’ın işgali yönetiminin Bahçesaray’daki Hansaray’da yaptığı restorasyon, Kırım Tatarlarının kültürel mirasını yok etmeye yönelik bir eylem olarak dikkat çekiyor.

Ukrayna Kültür Bakan Yardımcısı Tamara Mazur, Kırım’ın işgalci yönetiminin Bahçesaray’daki UNESCO dünya mirası listesine dahil edilmesi bir ara gündeme gelen Hansaray’da yaptığı restorasyonun, Kırım Tatar kültürel mirasını yok etmeye yönelik bir eylem olduğunu ifade etti.

Ukrayna Kültür Bakanlığı, Kırım’daki işgalci yönetim ve bilinmeyen bir şirket tarafından Bahçesaray Tarih ve Kültür Milli Parkı’nda yakında hayata geçirilmeye başlaması gereken bir inşaat projesinin hazırlanmasına ilişkin bilgilere ulaştı. Söz konusu projenin hayata geçirilmesinin, restorasyon çalışmaları yapmaya izni olmayan kuruluşların katılımıyla gerçekleştirildiği ifade edildi.

Proje, Hansaray’ın üzerinde 6 ayağa dayanan metal bir sundurmanın inşa edilmesini öngörüyor. Elde edilen son verilere göre ayaklardan biri haremin olduğu binanın çatısına dayanacak. Söz konusu durumu yorumlayan proje hazırlayıcıları, ayağı biraz yana çekeceklerini ifade etse de bu tür eylemler ve değişikliklerin kültür mirasının tamamen yok edilmesine yol açabileceği düşünülüyor.

Ukrayna Kültür Bakan Yardımcısı Tamara Mazur, Kiev'de düzenlenen toplantıda, “Hansaray dahil tüm kültürel anıtların kritik durumda olması, işgalci yönetimin eylemlerinin sonucudur. Ukrayna Kültür Bakanlığı, işgalci yönetimin bu davranışını, Kırım Tatarlarının kültürel mirasını yok etmeye yönelik düşmanca bir eylem olarak değerlendiriyor. Biliyorsunuz, günümüzde Rusya tarafından işgal edilen Kırım’da Kırım Tatarları işgalci yönetim tarafından aleni takibat ve baskı altında” diye kaydetti.

Günümüzde, Hansaray çatısının bir kısmının kısmen açıldığı biliyor ve bunun kış sezonunda yapılması Hansaray için tehdit oluşturuyor. Bina içindeki tüm ahşap yapıların rüzgar, yağmur ve kardan dolayı zarar görme tehlikesi bulunuyor.

Ukrayna Kültür Bakanlığı Kültürel Mirası Koruma Konseyi Başkanı Yakov Dıhtyar, “2010-2013 yıllarında Ukrayna, UNESCO dünya mirası listesine dahil edilmek üzere aday gösterilmeye hazırlandığından dolayı bahsi geçen anıtlarda restorasyon çalışmaları yaptırmıştı. O dönemde kuruluşun Hansaray ile ilgili neredeyse hiçbir şikayeti olmamıştı” açıklamasında bulundu.

Bilindiği gibi Ukrayna'ya ait yarımadanın Rusya tarafından yasa dışı işgali yüzünden Hansaray, UNESCO listesine dahil edilemedi. Kırım’ın işgal edilmesinden sonra sözde yönetim, kamuoyunun fikrini dikkate almadan UNESCO’nun dikkate aldığı Hansaray’nın tampon bölgesini yok etmeye girişti. Kültürel mirasın bu şekilde yok edilmesinin Kırım Tatar tarihinin yok edilmesine de neden olduğu açıkça görülüyor.