Tuncer Kalkay
Kırım Tatarcanın yaşatılmasını, Kırım Tatar kimliğinin korunmasındaki en önemli unsurlardan biri olarak gören Derneğimiz ve Vakfımız tarafından “Dr. Ahmed İhsan Kırımlı Edebiyat Yarışması” tertip edilmiş, periyodik olarak her yıl yapılacak yarışmanın 2010 yılına ait bölümü şiir alanına ayrılarak, sonuçları ilan edilmiş olup, ödüllerin tören ile Kırım’da takdim edilmesi kararlaştırılmıştı.
Kırım Tatarca ve Latin alfasinde yazılan eserler ile iştirak edilebilen yarışmanın, 2010 yılına ait ödülleri, Genel Merkezimizin Kırım Mühendislik ve Pedagoji Üniversitesi ile birlikte düzenlediği tören ile 22 Haziran 2011 tarihinde sahiplerine dağıtıldı.
Ödül töreninden hemen önce, gerekli belgeleri imzalatmak ve işlemleri tamamlamak amacıyla ödülleri kazananlar ile bir ön görüşme yapmıştık. Yarışmanın 12-16 yaş kategorisinde (Ümit bergen Yaşlar) ödül kazanan Amethan Murtazayev’in, başka bir edebiyat yarışmasında kazandığı ödülünü almak için istanbul’da bulunduğu için yerine ağabeyinin törene katılmak isteği tarafımıza iletilmişti. Bu isteği de kabul ederek, Amethan’ın ağabeyi olan Adil Murtazayev’in de içlerinde bulunduğu yarışmacılara, ödüllerini Üniversitenin konferans salonunda törenle dağıttık.
Ödül töreninin hemen akabinde, salona çıktığımda, Amethan’ın ağabeyi Adil yanıma gelerek;
- Tuncer Aga, vaktiniz olsa Siznen konuşmak isteyim,
dedikten sonra,
- Tuncer Aga, Men, Adil Murtazayev, Siznin okutgan balanızman,
Diye başladığında, hafızam birden canlandı. Evet, yıllar önce ayda 15 dolar ödeyerek katıldığım “Kırım’da Bir Çocuk Okut” kampanyasında sorumluluğunu üzerime aldığım Adil Murtazayev’i karşımda görünce şok olmuştum.
Daha ilkokula giderken, çok bozuk Kırım Tatarcası ve güçlükle okunan Latin alfabesi ile mektuplarıma cevap vermeye çalışan, Adil ile karşılaşmıştım.
İsmet Yüksel, “Kırım’da Bir Çocuk Okut” kampanyası ile ilgili fikirlerini 2000 yılındaki Kırım ziyaretimde paylaşmış, çok cüzi paralarla ihtiyaç sahiplerinin eğitimine destek sağlanacağı gibi, bazı şartlarla da bu çocukların kendi kültürlerinin korunmasına imkan sağlanacağını heyecanla anlatmıştı. Kampanya kapsamında, sadece para ödenmekle kalınmayıp, sorumluluğu alınan çocuk ile mektuplaşma yapılması da tavsiye ediliyordu. Tabii ki, mektuplar Kırım Tatarca ve Latin alfabesi ile yazılacaktı. Mektuplaşma ile hem Kırım Tatarcanın kullanılmasına ortam yaratılacak, hem de çocuğun durumunun takip edilmesi sağlanacaktı.
2000 ya da 2001 yılında katıldığım kampanyanın sonucu şimdi karşımdaydı! Birden 10 yıllık bir dönem film şeridi gibi gözümün önünden geçti. Adil, Üniversiteyi bitirmiş, hem de Tavriya Üniversitesinin Kırım Tatar Dili ve Edebiyatı bölümünden mezun olmuş. Eğitimine ve Kırım Tatarcanın öğrenmesine katkı sağladığım Adil şimdi Kırım Tatarca öğretmeni olmuş. İmkan verilirse de bu işini yapacak.
Küçük yaşta babasını kaybeden Adil’e ve küçük kardeşi Amethan’a annesi bakmıştı. Çok zor bir hayat geçirdiklerini biliyorum. Bu durumdaki Adil’e, hatta ailesine kampanyanın nasıl tesir ettiğini, yıllar önce olgunlaştırılan fikrin sonucunun ortaya çıkması, yine benzer amaçlı bir organizasyonda çakışması Beni çok heyecanlandırmıştı.
Adil’in kardeşi Amethan, yazdığı Kırım Tatarca şiirleri ile “Dr. Ahmed İhsan Kırımlı Edebiyat Yarışması”nın yanında “Türkçe Olimpiyatları”nda da ödüller kazanmıştı. Bizim etkimizin Adil ile birlikte kardeşi Amethan’a da yansıdığını bu vesile ile öğrenmiş olduk. Küçücük bir katkının yumak şeklinde katlanarak ne kadar büyüyebileceğini, etkisinin nerelere kadar uzanabileceğini bu örnek ile görmüş olduk.
Adil ile yazışmalarımızı arkadaşlarım ile de paylaşır, Latin alfabesini kullanmakta çok zorlanan, bozuk Kırım Tatarcası ile mektuplarımı cevaplandırmaya çalışan Adil’in bir süre sonra yazı ile kendisini çok iyi ifade ettiğini, hatta şiir yazmaya başladığını belirterek Adil’deki değişimi heyecanla anlatır, bu duyguları yaşamalarını tavsiye ederek etrafımdakileri kampanyaya davet ederdim.
Adil’e kampanya kapsamında verilenlerden ya da Adil’in aldıklarından kazanımlarını Kırım Tatar Dili ve Edebiyatı bölümünü seçerek anlamlandırırken, kardeşi Amethan’ın da Adil’den etkilenerek, Kırım Tatar Edebiyatında önemli eserler verecek izler bırakmaya başlaması da kampanyanın sonucu olarak görülebilir.
Tabii ki kampanyanın neticesi sadece Adil ile sınırlı değil. Daha bir çok arkadaşım da kendileri ile ilgili benzer sonuçları gördü. Milli içerikli nice toplantılarda nice Adillerin yer aldığını, kendi kimliklerine sıkı sıkı sarılarak sahip çıktıklarını gördükçe, yıllar önce hayata geçirilen kampanyayı başlatan, kampanyaya iştirak eden, kampanyaya destek verenlerin ne kadar büyük bir iş yaptıkları da ortaya çıkmış oluyor. Bu vesile ile de emeği geçen herkese şükranlarımı bildiriyorum.
Kampanya ile ilgili detaylı bilgilere aşağıdaki linkten de ulaşabilirsiniz.
