Av.Namık Kemal Bayar
Bütün Dünya Kırım Tatar Kongresi’nin ardından iki yıl geçti. Hedeflenen takvim ve programda bir aksilik olmazsa ikinci kongrenin 2012 yılının ilk yarısına kadar yapılması mümkün görünüyor. Bu noktada esasen herkesin ilk kongrenin kararları doğrultusunda yaptığı ve yapması gereken işleri ölçmeye ve eksiklerini vakit geçirmeksizin gidermeye çalışması artık bir zaman ve zaruret sorunu olarak görünüyor.
Kırım Derneği Genel Merkezi, Kongre sonrasında alınan kararları çok ciddi bir biçimde tartışarak üzerine düşen vazifeyi yerine getirme doğrultusunda çalışmalara başladı. Aşağıda ayrıntılı olarak üzerinde duracağımız dört önemli faaliyet Genel Merkezimizin çalışmalarının aldığı yönü ve bundan sonra yapılacak ve hayata geçirilecek projeler ve faaliyetlerin ipuçlarını taşımaktadır.
Hususen konuya geçmeden önce dikkat çekmek gerekir ki; Genel Merkezimizin son olağan Genel Kurul Toplantısında, Bütün Dünya Kırım Tatar Kongresi’ne üyelik konusunda yasal olarak zaruri olan yetki kararı alınarak Kongre hususunda ciddiyeti belgelendirilmiş durumdadır.
İlk Kongrenin ardından Genel Merkezimiz, Kırım Tatarlarının en önemli ve öncelikli meselesinin millî maarif olduğu tespiti ve gerçeğinden hareketle, millî kültürümüzün asli öğesi ana dilimizin korunması ve bu meyanda millî mekteplerimizin kalite ve sayısının arttırılması yolunda çalışmalara vakit geçirmeksizin başlamıştır. Bu hususta şu dört faaliyetin altının çizilmesi ve analizi mühimdir. Bunlar;
-Dr.Ahmed İhsan Kırımlı Edebiyat Ödülleri
-Millî Mekteplere Yardımlar
-Ana Dille ilgili Projelere Destekler
-Şiir-Edebiyat Günleri ve Kırım Tatarca Dersleri
-Dr.Ahmed İhsan Kırımlı Edebiyat Ödülleri
UNESCO tarafından yok olma tehlikesi altındaki diller kategorisine alınan Kırım Tatarcası, milletimizi bir millet olarak yaşatacak en asli unsurdur. Bu gerçekten hareketle, bütün dünyada yaşayan Kırım Tatarlarının hem toplumsal olarak hem de bireysel olarak ana dilini koruması, bu dilde konuşmaya, yazmaya ve hatta düşünmeye teşvik edilmesinin hayati bir zaruret olduğu hiçbir surette yadsınamaz. Hayatın her alanında başka bir dilde konuşan bir insanın ya da bir toplumun “ben her zaman bu dilde konuşuyorum ama aslında ben şu millettenim” demesi gerçeklikten öte ironik bir durumdur.
Vatan Kırım’da yaşayan ve eğitim çağında olan çocuklarımızın %92’si maalesef ki ana dilini öğrenme hakkından yoksun durumdadır. Mevcut millî mektepler de bu ihtiyacı gidermede oldukça yetersizdir. O halde, bu çocuk ve gençlerimizin ana dilini öğrenmesi, ana dilinde okuması, yazması ve düşünmesinin bir şekilde teşvik edilmesi gereklidir.
“Dr.Ahmed İhsan Kırımlı Edebiyat Ödülleri” işte bu ihtiyaçtan doğmuş faaliyettir. Genel Merkez olarak bu faaliyete ilişkin olarak bugüne kadar alınan tek tenkit maalesef ki sadece ve sadece ödül miktarlarının büyüklüğü hususunda olmuştur. Açıkça ifade etmek gerekir ki, Kırım Tatarcası yüzyıllara sari edebiyat zenginliğine sahiptir ve kanaatimizce milletimizin en kıymetli varlığıdır. Yüzlerce şair, edip, yazar ve fikir adamının eserlerini verdiği dilimize, yok olmaya yüz tuttuğu bu asırda yeni edebiyatçılar kazandırmak, dilimizi yaşatmaya bir katre olsun çare arama gayesi ile başlatılan ve geleneksel olarak da sürdürüleceğine inandığımız bu faaliyette verilen ödüller, ana dilimizin geçmişi ve günümüzde yaşadığı tehdidin büyüklüğü karşısında oldukça mütevazi kalmaktadır.
Bu yılki yarışmaya yaşları 12 ile 29 arasında değişen 109 Kırım Tatar genci katılmıştır. Kırım, Romanya, Türkiye, Litvanya ve Rusya’dan katılım sağlanmıştır. İleriki yıllarda bu sayıya eklenecek her yeni katılımcı, fazladan bir insanın daha ana dilimizi kullanmaya başladığını gösterecektir. Yarışmanın gençler arasında geçiriliyor olmasının sebeblerini ayrıca analiz etmeye lüzum olmadığını düşünmekteyiz.
“Dr.Ahmed İhsan Kırımlı Edebiyat Ödülleri” önümüzdeki yıllarda edebiyatın diğer dallarını da kapsayacak şekilde devam ettirilecektir. Umuyoruz ki, ana dili sevdalısı tüm dostlarımızın bu yarışmanın önemini idrak edecek ve ödül miktarlarının arttırılması için gerekli maddi desteği esirgemeyeceklerdir.
-Millî Mekteplere Yardımlar
Genel Merkezimiz, Kongreyi takip eden iki yıl zarfında Kırım’daki üç millî mektebimize Fizik, Kimya, Biyoloji laboratuarları ve malzeme yardımları yapmıştır. Millî mekteplerimiz, ana dili yanı sıra milli kültürün ve bilincin çocuklarımıza aşılandığı maarif yuvalarıdır. Bu yuvalara anne babaların çocuklarını gönül rahatlığı ile göndermesi ancak mekteplerimizin çağın gerektirdiği en yüksek donanıma sahip olması ile mümkündür. Bu hususta Genel Merkez İdare Heyeti “biz kendi çocuklarımızın nasıl okullarda eğitim görmesini istiyorsak millî mekteplerimiz de öyle okullar olmalı” düşüncesinden hareketle çalışmalarını sürdürmekte ve eldeki imkanlar zorlanarak Kırım’daki millî mekteplere yardımlar yapılmaktadır.
-Ana Dille ilgili Projelere Destekler
Sadece 2011 yılı içinde Kırım’dan Genel Merkezimize iletilen ana dile dair üç projeye önemli destekler sağlanmıştır. Bunlardan ilki “Kozaydın Resurs İnformasyon Merkezi” adlı Zarema Hayreddinova başkanlığındaki kuruluş tarafından yürütülen “Kırım Tatar Aynennileri” projesi oldu. Proje kapsamında “Kırım Tatar Aynennileri” cdsinin tüm masrafları Genel Merkezimiz tarafından karşılandı.
Bir diğer çalışma ise Nenkecan Kadınlar Kulübü tarafından yayınlanan “Nenkecan” adlı içeriği tamamen Kurultay tarafından kabul edilen Latin harfleri esaslı Kırım Tatarca olan derginin Türkiye’de tanıtımı ve dergiye abone toplanması çalışması oldu.
Son olarak da Kırım Tatar dilinin Latin harfleri esaslı imla ve noktalama kaideleri konusunda Kırım Mühendislik ve Pedagoji Üniversitesi Kırım Tatar Dili ve Edebiyatı Bölümünün üç yıllık çalışması sonucu ortaya çıkan ve Türkiye, Romanya ve Azerbaycan’dan dilbilimcileri ve uzmanlar tarafından da onaylanan “Kırım Tatar Dilinin Noktalama ve İmla Kaideleri” kitabının basılması konusunda yardım sağlandı. Bu kitap, 5000 adet basılacak ve Kırım’daki tüm millî mektep öğretmenlerine, edebiyatçılara, üniversite hoca ve talebelerine dağıtılacak.
-Şiir/Edebiyat Günleri ve Kırım Tatarca Dersleri
Kırım’daki çalışmalara yönelik destek ve yardımlar sürerken bir taraftan da Türkiye’de yaşayan Kırım Tatarlarının ana dillerini korumalarına yönelik çalışmalar devam etti. Hususen periodik olarak düzenlenen Şiir/Edebiyat Günleri ile bir taraftan Kırım Tatar edebiyatının tanıtılmasına çalışılırken diğer taraftan da gençler arasında Kırım Tatarcanın yaygınlaştırılmasına hizmet edildi. İlaveten Türkiye’de ilk kez Kırım Tatarca kursları Genel Merkezimizce başlatıldı.
Bahsi geçen dört faaliyet de Kırım Tatar dilinin korunmasına ve yaygınlaştırılmasına hizmet amacı ile yapılan faaliyetlerdi. Genel Merkezimiz, gücü yettiğince ana dilimizin yaşatılmasına hizmet edecek bu faaliyetlere yeni projeler ekleyerek devam etme gayreti içinde olacaktır.
