Zafer Karatay
AZAROV, HÜKÜMETİMİZ KIRIM TATARLARININ SİYASİ VE EKONOMİK HAKLARINA ÇOK CİDDİ BAKMAKTADIR
Ukrayna Başbakanı Mykola Azarov, 13-14 Mart 2011 tarihlerinde İstanbul’da Değişim liderleri zirvesine katıldı. Azarov, TRT Haber kanalına Zafer Karatay’ın koordine ettiği bir özel bir demeç verdi. Hilton otelinde TRT Habere konuşan Ukrayna Başbakanı Mykola Azarov TRT Haber muhabiri Yasemin Sakacı’nın sorularını cevaplandırdı.
Bu röportajdan önce de KTMM Türkiye Temsilcisi Zafer Karatay Azarov’un Uluslararası ilişkiler Baş Danışmanı M.Kamışev ile bir görüşme yaptı.
TRT Haber kanalında 17 Mart günü yayınlanan özel röportajda Ukrayna Başbakanı hem Türkiye, hem Avrupa Birliği ile olan ilişkileri ve Kırım Tatarlarının problemleri ve Ukrayna hükümetinin Kırım Tatar meselesine bakışını anlattı.
1.Soru Sayın Mykola Azarov, TRT Habere konuk olduğunuz için teşekkür ederiz. Türkiye ve Ukrayna arasında ilişkiler hızla gelişiyor. Ocak ayında başbakanımız Recep Tayyip Erdoğan Ukraynayı iş adamlarıyla çok sayıda bakan ile ziyaret etti. Ukrayna tarafı Türkiye ilişkilerini nasıl görüyor? Örneğin Ekonomik ilişkilerde beklentileriniz ve hedefleriniz nedir? Yabancı yatırımları kolaylaştıracak yeni ekonomik tedbirleriniz var mıdır?
Azarov:
Ukrayna Hükümeti hakkında söylediğiniz güzel sözleriniz için Size çok teşekkür ediyorum. Ocak ayında biz, Sizin Başbakanınız, Ukrayna’nın dostu ve ünlü siyasetçi olan Sayın Recep Tayyip Erdoğan’ı büyük memnuniyetle Ukrayna’da ağırladık. Görüşmelerde kendisi ile Ukrayna ile Türkiye arasında serbest ticaret alanının kurulması, vizesiz rejimin uygulaması, hem Ukrayna’daki türk yatırımlar için hem de Türkiye’deki Ukrayna yatırımlar için yatırım sürecinn geşilmesi için her türlü engellerin kaldırılması. Ticaret hacmimizin dunya finansal krizin etkisinde azaldığını belirtmek isterim fakat son zamanlarda o eskisine dönmektedir ve biz önümüzdeki 2 sene içerisinde ticaret hacmimizi yaklaşık 2,5 kat arttırmayı hedefliyoruz. Böylece şuanda yaklaşık 5 milyar dolar olan ticaret hacmimizi 10 milyar dolar kadar ulaştırmış oluruz. Ülkelerimiz arasındaki ilişkileri sadece iyi olmadığını gerçek dost ilişkimizin olduğunu düşünüyorum, komşuyuz aynı Karadenizin kıyılarında bulunuyoruz, Ukrayna’nın 20 yıllık bağımsızlığı dönemi içerisinde hiç bir kavgamız olmamıştır, biz hep ülkelerimiz arasında çok iyi dost ilişkilerin geliştirilmesine odaklıydık. Yüzbinlerce vatandaşımızın Türkiye’ye tatil için gelmesinden çok memnunuz, onlar Türkiye etrafındaki denizlerde vakit geçiriyorlar. Biz de Türk vatandaşlarının turizm amaçlı bizim tatil yerlerimize gelmelerini isterdik. Bence hem benim ziyaretim sırasında hem de işadamı, siyasetçi, bilim adamı değimi çerçevesinde, kültür içbirliği aracılığı ile biz ilkelerimizi daha iyi tanıyabiliriz ve böylece vatandaşlarımızın seyahatleri için fırsatlar yaratmış oluruz.
2.Soru Türkiye komşularıyla vizesiz seyahate büyük önem veriyor.Bu konuda iki ülke anlaştı. Ne zaman Ukraynayı vize almadan ziyaret edeceğiz?
Azarov;
Şimdi Ukrayna Hükümeti ile Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti söz konusu anlaşmanın detayları üzerinde çalışmaktadır. Ben bu sürecin yakın zamanda tamamlayacağını düiünüyorum. Ve bu süreç tamamlayınca sınırlarımızı vatandaşlarımız için açabiliriz.
3.Soru Türkiye ve Ukrayna arasında ilişkilerde Kırım Tatarlarının önemli bir köprü görüyor. Hem Kırım Tatarları ve diğer sürgün edilen halkların hakları ve hukuklarının iadesi hakkında hükümetiniz ne düşünüyor?
Azarov:
Sürgünde zarar giren Kırım Tatarların Kırım topraklarına geri dönmelerine ilişkin konunun çözülmesi için Hükümetimiz çok önemli adımlar atmaktadır. Bu bizim için çok ciddi bir sorun çünkü Sovyetler Birliği yıkıldıktan sonra Kırım topraklarıma Kazakistan, Rusya ve diğer eski Sovyet Birliği ülkelerinde 150 binden fazla kişi taşınmıştır. Hepsine konut ve iç vermek, mali açıdan yardım etmek lazım. Kırım Tatarlar için kasabaların inşa adilmesine yönelik çok büyük bütçe programımız mevcuttur. Bu zamanlarda, Kırım Tatarlarının uzun zaman boyunca gerçekleşmesini istedikleri Simferopol’de Camii’nin yapılmasına ilişkin sorun çözülmüştür. Camii için yer verilmiş olup yaklaşık bir ay önce inşaası başlamıştır. Tüm bunlar Hükümetimizin, Kırım Tatarlarının siyasi ve ekonomik haklarının iadesine çok ciddi baktığını göstermektedir.
4.Soru Kırım Tatarları ile başta temsiliyet olmak üzere toprak konularında bazı sıkıntılar yaşanıyor. Toprak meselesinin çözümü dahil Kırımda gerginliği azaltacak ne gibi adımlar atmayı planlıyorsunuz.?
Azarov
Bildiğiniz gibi Kırım, Ukrayna’nın Özerk Cumhuriyetidir. Ukrayna Hükümeti ve yerel iktidar organları, Kırım Tatarların yerleşmesi, evleri inşaa etmeleri için toprağın verilmesine yönelik bir çok ciddi adım atmaktadır. Bunun için rezerve topraklar ve bu tür ihtiyaçları karşılamak amacı ile verilen topraklar kullanılmaktadır. Geçen yıllarda bazı topraklar yasal dışı şekilde ayrı Kırım Tatar vatandaşlarına verildiğini üzüntü ile belirtmek isterim. Bu da yarımadada sorunlu ortamı yaratmıştır. Biz bu sorunun görüşmeler yaparak çözülmesine odaklıyız. Ve biz Kırım Tatar liderlerinden bunu istiyoruz. Bu sorunu yasal, Ukrayna yasalarına uygun şkilde çözmek için Kırımda toprakların mevcut olduğunu tekrar belirtmek isterim.
5.Soru Türkiye son zamanlarda çok aktif politika izliyor. Bu kapsamda da dünyanın bir çok yerine yardım eli uzatıyor. Bu yarıdm elini Kırım Tatarlarına da uzatmak istiyor. Bu anlamda da TİKA bazı projeler hazırladı ama bu projeler bakanlıklarda bekletiliyor. Bu projeler ne zaman hayata geçirilebilir.Bu projelere ne zaman izin çıkabilir?
Azarov:
Biz projelerin gerçekleşmesine ve yatırım projelerin uygulamasına karşı değiliz, bu Kırımdaki projeler için de geçerlidir. Biz bu zamanlarda Ukrayna’da iş faaliyetlerini kolaylaştırmaya yönelik çalışmalarımızı sürdürüyoruz: vergileri azaltıyoruz, izin belgelerin verilme sürecini kolaylaştırıyoruz ve tabii ki TİKA tarafından yürütülen projeleri destekleriz.
6.Soru Yanukoviç’in iktadara gelmesiyle Ukrayna’nın yüzünü daha çok Rusya’ya döneceği yorumları yapılıyordu. Siz Ukrayna olarak Rusya ve Batıyla AB ile ABD ile olan ilişkilerinizi nasıl tanzim edeceksiniz? Bu konudaki politikanız nedir? Kısaca sizin rotanız nedir?
Azarov:
Ukrayna Cumhurbaşkanı Sayın Viktor Yanukoviç ile Hükümetimizin iktidara gelmesi, pragmatik Ukraynaya yönelik ülkemiz ve vatandaşlarımız çıkarları için yürütülen politikaya geçmesini sağlamıştır. Vatandaşlarımız için tüm komşu ülkeler ile dost ilişki kurmak çok iyi bir şey. O yüzden son bir sene içerisinde mesela Rusya ile ilikilerimizin gelişmesini engelleyen sorunları kaldırmaya çalıştık. Eski iktidar tarafında yapay olarak yapan söz konusu engeller bildiğiniz gibi Türkiye ve Avrupa Birliği ülkelerin de zarar gördüğü 2009 yılında meydana gelen doğal gaz krizine yol açmıştır. Tabii ki biz bu yapay ve ideolojik engelleri kaldırıp pragmatik politikayı kurmak için her şeyi yaptık Aynı politikayı biz Polonya, Türkiye ve diğer komşularımızla yürüttüğümüz ilişkilerde de uyguluyoruz. Biz hem AB hem de ABD ile yapıcı diyalog sürecini oluşturduk. Hükümetimiz tüm ülkeler ile işbirliği sürdürmektedir biz hiç bir ülkeyi düşman olarak görmek istemiyoruz, tam tersi biz arkadaşları arıyoruz, ve Ukrayna’nın ekonomisinin modernizasyonu ve dültmesine katılmak isteyen arkadaşları da arıyoruz. Biz dünya finansal krizden çok zarar gördük, 2009 yılında Ukrayna’nın GSYİH yüzde 15 düşmüştür, toplumun geliri düşmüştür o yüzden Hükümetimizin görevi ekonomimizin modernizasyonu ve gelişmesini sağlayacak verimli zemin oluşturmaktır. Tüm dünyada arkadaş aradığımızı yeniden belirtmek isterim bunu kanıdı ise ülkemizin aktif dış politikasıdır. Cumhurbaşkanımızın Çin halk Cumhuriyeti, Amerika Birleşik Devletleri, Rusya ve diğer ülkeleri ziyaretleri gerçekleştirilmiştir. Tüm ülkelerde yaptığı görüşmeler yapıcı ve pragramik nitelik taşıyorlardı. Biz ülkemizin statüsünü blok dışı olarak belirten Kanunu kabul etmiştik. Biz hiç bir askeri birliğe girmeyi düşünmüyoruz. NATO gibi askeri örgüt ile çok güzel yapıcı ilişkilerimiz var. Yani bizim dış politikamızın, ekonomi politikamızın gerçekleştirilmesine odaklı olduğunu tekrar vurgulamak isterim.
7.Soru AB Birliğinden muhaliflere karşı izlenen politikalar konusunda, siyasi ve demokratik reformlar konusunda istek ve eleştiriler geliyor? ? Bu konuda neler söyleyeceksiniz?
Azarov:
Ukrayna egemen bir ülkedir. Onun iyi demokratik gelenekleri ve demokratik Anayasası var. Ve bu zamanlarda Ukraynada yapılan değişikliklerin demokratik niteliğinden şüphelenmek için bir sebep bulunmamaktadır. Mesela şimdi biz adli makamlarının bağımsızlığını sağlayacak adli reformlar için adımlar atıyoruz. Muhalefetimizin, kendi görüşlerini televizyona, radyoya, basına, internete duyurmak için her türlü fırsatları var. O yüzden endişe, şüphe için bir sebep görmüyorum. Demokratik şekilde geçen ve dünyanın tüm ülkeleri tarafından tanınan seçimlerde Ukrayna halkı değişillik istediğini belirtmiştir. Bu da yarın Türkiye’de İstanbul’da gerçekleşecek olan Değişim Liderleri Zirvesi katılmamızın sebebi. Son zamanlarda bu tür değişiklikleri yapan Ukrayna demokratik değişikliklere ilgi duymaktadır.
8.Soru Bu yayını Türkiye’deki çok sayıda bulunan Kırım Türkleri, ve başka seyircilerimiz seyrediyor. Onlara, Ukrayna’yı merak edenlere mesajlarınızı alabilir miyiz?
Azarov:
İlk önce Hükümetimizin, Kırım Tararlar için yeni bir şey olmadığını söylemek isterim. Biz 2002, 2004, 2006, 2007, 2010 ve 2011 yıllarda çalıştık ve Kırım Tatarlar bunu biliyorlar. Bahsettiğim dönemlerde Hükümetimiz Kırım Tatar yerleşim sorunlarının çözülmesi için çok şey yaptı. Ve zor mali ve bütçe durumuna rağmen Kırımın gelişmesi için büyük miktarda para vermeye odaklıyız. Mesela geçen sene bütçemiz için büyük rakam olan 500 milyon Hrıvna verdik bu sene bu rakam ikiye katlanıp yaklaşık 1 milyar dolar olacaktır. Biz Kırımın yenileşmesini orada yeni alt yapının kurulmasını, oraya yeteceği ölçüde elektrik bağlanmasını, düzel yolların yapılmasını, su ve kanalizasyon sorunlarının çözülmesini, otellerin inşa edilmesini istiyoruz. Ve Kırımın gelişmesinde Türk yatırımlarına da ilgi duyuyoruz. Benim yurttaşlarım ve sizin dostlarınız olan Kırım Tatarlara en içten dileklerimi iletip Hükümetimizin onların hayatını iyileştirmek için her şeyi yaptığını söylemek isterim.
